Nhân sâm (hay còn gọi là “sâm) được biết đến như một thực phẩm rất tốt cho sức khỏe con người. Thế nhưng, nhân sâm là gì, xuất xứ từ đâu, cũng như nhân sâm có tác dụng gì đối với sức khỏe con người? Hãy cùng Nhân sâm Việt Hàn tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Nhân sâm
Nhân sâm là gì
Nhân sâm, dân gian Việt Nam thường gọi tắt là sâm. Sâm có vị hơi ngọt, tính hàn (tài liệu “Thần nông bản thảo” ghi chép). Loại thảo dược này có tên khoa học Panax Giseng, là một loại cây có rễ thuộc họ cuồng được coi là một thần dược trong sách cổ “Thần nông bản thảo” 3000 năm tuổi của Trung Quốc. Nhân sâm là một loài cây lâu năm mọc hoang tại các vùng núi Ấn Độ, Việt Nam, Bắc Mỹ, Viễn đông Liên Bang Nga (khu vực ngoài Mãn Châu), Trung Quốc, Triều Tiền và Hàn Quốc.
Nhân sâm là một trong bốn loại thuốc quý (Sâm – Nhung – Quế – Phụ) của Đông Y từ hàng ngàn năm trước. Loài cây này thuộc loài cây phát triển chậm nên rất khó trồng, rễ (củ) của nó chỉ được thu hoạch sau 5-6 năm tuổi. Vì thế, Nga và Trung Quốc cho nhân sâm vào danh sách cần bảo vệ.
Vì sao có tên gọi nhân sâm
Sở dĩ có tên gọi này là hình dáng của nhân sâm trông giống như hình dáng con người, có đầu, mình và hai chân. “Sâm” trong “nhân sâm” nghĩa là “tham gia, chen vào”. “Nhân” trong “nhân sâm” có nghĩa “người”. “Nhân sâm” ý chỉ tài năng và tầm vóc con người có thể sánh ngang với ba giới là “Thiên-Địa-Nhân”.
Nhân sâm chứa nguồn dưỡng chất dồi dào
Thành phần chủ yếu của nhân sâm gồm saponin triterpenoid tetracyclic, nhóm dammaran (gọi chung là ginsenosid). Nhân sâm có tới gần 30 saponin khác nhau. Với những hoạt chất đó, nhân sâm rất tốt cho lục phủ ngũ tạng, có khả năng đào thải những độc tố trong cơ thể, giúp cơ thể nhẹ nhõm. Ngoài ra, nhân sâm còn giúp sáng mắt, bổ não, tăng trí thông minh.
Theo Y học cổ truyền, nhân sâm được coi là đầu vị của thuốc bổ khí và đứng đầu trong 4 vị thuốc quý của Đông y: sâm, nhung, quế, phụ. Với công năng bổ khí, ích huyết, sinh tân, định thần, ích trí, nhân sâm được dùng để trị chứng chân khí suy kém, cơ thể thường xuyên có cảm giác mệt mỏi, đoản hơi, đoản khí, chân tay lạnh, mạch yếu. Nhân sâm còn là thực phẩm thích hợp dành cho người gầy yếu, cơ thể mới ốm dậy, kém ăn, trí nhớ suy giảm. Người ở trạng thái căng thẳng thần kinh, trong người nóng, háo khát, đái tháo, tim loạn nhịp, sinh dục kém, trẻ em quá gầy yếu, chậm lớn…
Công dụng chính của nhân sâm
Ngày nay y học hiện đại đã có nhiều công trình nghiên cứu xác nhận nhiều dược lý của nhân sâm như tăng lực, tăng trí nhớ, bảo vệ cơ thể chống stress. Bảo vệ và tác động lên hệ miễn dịch giúp chống viêm, bảo vệ tế bào chống lão hóa, tăng sức đề kháng cho cơ thể. Ngoài ra, y học còn phát hiện thêm nhiều tác dụng mới của nhân sâm, mà trước đây người xưa chưa biết. Nhân sâm có nhiều công dụng, sau đây là những công dụng chính mà nhân sâm mang lại.
Ngừa cảm cúm
Nghiên cứu cho thấy những hoạt chất có trong nhân sâm ức chế sự phát triển của cúm hợp bào hô hấp. Khi cơ thể bị cảm cúm, các hợp chất có trong nhân sâm này đi vào sâu bên trong cơ thể sẽ giúp cho các tế bào biểu mô phổi có sức sống mạnh mẽ hơn. Từ đó, giúp cơ thể có khả năng lướt qua bệnh một cách dễ dàng hơn.
Có lợi cho hệ thần kinh
Thành phần Ginsenoside và hợp chất K có trong nhân sâm giúp bảo vệ tế bào não khỏi tác hại của các gốc tự do, giảm căng thẳng, cải thiện trí nhớ. Nhân sâm còn là thần dược đối với bệnh Alzheimer.
Giảm mệt mỏi
Với những hoạt chất có lợi trong nhân sâm, người bệnh, mệt mỏi, ốm yếu, lao lực sử dụng nhân sâm sẽ hỗ trợ nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Tăng cường miễn dịch
Đối với người bị ung thư dạ dày, nhân sâm giúp cải thiện hệ miễn dịch sau hóa trị, khiến người bệnh đỡ thấy mệt mỏi, đau đớn bởi những tác dụng phụ của hóa chất. Những chiết xuất từ nhân sâm được xem như “cánh tay phải” của hệ miễn dịch, thúc đẩy và tăng cường hiệu quả của các loại vacxin ngừa virus cúm.
Chống lại bệnh ung thư
Một số nghiên cứu lâm sàng cho thấy nhân sâm được xem như một yếu tố hỗ trợ điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống bệnh nhân ung thư.
Giảm viêm
Nhân sâm chứa Ginsenosides, có tác dụng quan trọng trong việc chống lại các chất oxi hóa, ngăn chặn sự phát triển của gốc tự do, ức chế phản ứng viêm trong cơ thể.
Cải thiện các triệu chứng rối loạn cương dương
Từ lâu, nhân sâm, hồng sâm là vị thuốc được y học cổ truyển sử dụng để điều trị rối loạn cương dương ở nam giới. Nhân sâm hỗ trợ việc lưu thông máu đến dương vật. Phái nam nếu thường xuyên sử dụng nhân sâm sẽ cải thiện sức khỏe sinh lý.
Giảm lượng đường trong máu
Hoạt chất Ginsenosides có trong nhân sâm giúp hạ đường huyết bằng cách tác động đến việc sản xuất insulin ở tuyến tụy, cải thiện tình trạng kháng insulin, làm giảm các triệu chứng khó chịu cho người bị bệnh tiểu đường.
Nhân sâm với thời gian thu hoạch tính bằng năm, lượng dưỡng chất tích hợp trong củ sâm theo đó tăng lên. Qua nhiều nghiên cứu, những dưỡng chất này được xem là những dưỡng chất có lợi cho sức khỏe con người. Đặc biệt, những người cần bồi bổ cơ thể, người bệnh cần hồi phục, người ốm yếu, người căng thẳng thần kinh. Sử dụng nhân sâm đúng cách, ngoài việc đem đến một sức khỏe thể chất tốt, còn mang lại cho người dùng một tinh thần dễ chịu, thư thái.
Xem thêm
Cần lưu ý khi sử dụng những thực phẩm cấm kị đối với nhân sâm